رویش دندان در کودکان یکی از مراحل مهم رشد و تکامل آن‌ها است. رویش دندان در کودکان معمولاً از سنین 4 الی 7 ماهگی آغاز شده و با علائم مختلف همراه است. درک این علائم برای وادین بسیار حائز اهمیت بوده و آن‌ها می‌توانند با توجه به این علائم، فرایند رویش دندان فرزندان خود را شناسایی کرده و به این طریق از بروز هر گونه مشکلات احتمالی جلوگیری کنند. همچنین آگاهی از آغاز فرایند رویش دندان در کودکان موجب تسهیل مراقبت از کودک می‌شود.
از جمله علایمی که برای رویش دندان ها در این گروه سنی می توان نام برد، موارد زیر را می توان اشاره نمود:
بی قراری و تحریک پذیری کودک یکی از شایع‌ترین علائم در رویش دندان است. در واقع رویش دندان کودکان فرایندی است که در آن دندان‌ها از زیر لثه به آرامی بیرون می‌زنند. این فرایند بر روی لثه‌ها فشار ایجاد کرده و باعث ناراحتی و درد در ناحیه لثه می‌شود. کودکانی که تحت این شرایط قرار می‌گیرند، معمولاً بی‌قراری بیشتری را از خود نشان داده و نسبت به معمول تحریک‌پذیرتر می‌شوند. به‌عنوان‌مثال گریه بیش از حد کودک، عدم میل به غذا خوردن و بازی کردن و... از رایج‌ترین بی قراری‌های کودک در این دوران است.
والدین باید توجه داشته باشند که بی قراری و تحریک پذیری کودکانشان در این دوران ممکن است روزها یا حتی هفته‌ها ادامه داشته باشد. استفاده از روش‌هایی مانند ماساژ ملایم لثه‌ها یا استفاده از دندان‌گیرهای سرد، باعث کاهش ناراحتی‌های کودک می‌شود.
رویش دندان کودکان در بسیاری از مواقع منجر به افزایش تولید بزاق و آبریزش دهان آن‌ها می‌شود. در این دوره لثه‌ها تحت فشار قرار گرفته و تحریک می‌شوند. در نتیجه غدد بزاقی کودک فعال‌تر شده و بزاق بیشتری تولید می‌کند. این وضعیت معمولاً با خیس شدن لباس و اطراف دهان کودک مشخص می‌شود و والدین می‌توانند از این طریق، متوجه رویش دندان کودکان خود شوند. آبریزش دهان ممکن است مشکلاتی مانند تحریک یا قرمز شدن پوست اطراف دهان، چانه و گردن را به همراه داشته باشد. به همین دلیل نیز توصیه می‌شود تا والدین با استفاده از پیش‌بند، از این اتفاق جلوگیری کنند. همچنین خشک‌کردن مکرر دهان کودک نیز برای جلوگیری از بروز ناراحتی‌های پوستی بسیار مناسب است.
تورم و قرمز شدن لثه کودکان یکی دیگر از علائم رایج است رویش دندان در کودکان است. در این وضعیت، علاوه بر قرمزی لثه‌ها، نقاط سفید یا سفتی بر روی آن‌ها دیده می‌شود که نشان‌دهنده محل بیرون آمدن دندان است. معمولاً تورم و قرمزی لثه با درد یا حساسیت همراه بوده و برای کودک آزاد دهنده است. والدین می‌توانند از دندان‌گیرهای سرد یا ماساژ ملایم لثه‌ها با انگشت تمیز، برای کاهش ناراحتی کودک خود کمک بگیرند.
معمولاً زمانی که رویش دندان کودکان آغاز می‌شود، میل و اشتها آن‌ها برای غذا خوردن کور می‌شود. در صورتی که هر گونه بی میلی و امتناع از غذا خوردن را در کودکان خود مشاهده کردید، ممکن است این عامل نشان گر رویش دندان در او باشد. در واقع کودکان بنا به دلیل ناراحتی و درد در لثه‌ها میلی به خوردن غذا ندارند. چرا که جویدن و یا مکیدن خوراکی‌ها فشار بیشتری را به لثه‌های وارد کرده و باعث افزایش درد آن‌ها می‌شود. در چنین شرایطی، بهتر است تا والدین از خوراکی‌های نرم‌تر و خنک‌تر برای تغذیه کودکان خود استفاده کنند. از طرفی توجه به میزان تغذیه و هیدراته بودن کودک مسئله بسیار مهمی بوده و مانع بروز مشکلاتی مانند کم‌آبی بدن در کودکان می‌شود.
اختلال خواب از دیگر علائمی است که در اثر رویش دندان کودکان رخ می‌دهد. در واقع درد و فشار ناشی از رشد دندان‌ها باعث برهم‌خوردن خواب کودک شده و این موضوع هم برای کودک و هم برای والدین او بسیار آزار دهنده است. این علائم به‌ویژه در شب و تحت اثر افزایش حساسیت به درد، رخ می‌دهد. سخت و زمان بر شدن فرایند خواب کودک، بیدار شدن چند باره از خواب در طول شب، بی‌قراری بیشتری هنگام خواب، از رایج‌ترین نشانه‌های اختلال خواب در کودک تحت اثر رویش دندان‌های او است. ماساژ ملایم لثه‌ها یا استفاده از دندان‌گیرهای سرد و ایجاد محیطی آرام و راحت برای خواب می‌تواند تأثیر بسزایی را در کاهش ناراحتی و بهبود کیفیت خواب کودک به همراه داشته باشد.
در حالت عادی، اکثر کودکان علاقه زیادی به جویدن اشیا اطراف خود دارند. اما در برخی از مواقع والدین شاهد افزایش قابل توجه کودکان خود به جویدن اشیا مختلف هستند. این عامل به عنوان یکی از علائم شایع رویش دندان در کودکان، شناخته می‌شود. در واقع تحت اثر فشار ناشی از رشد دندان‌ها، احساس ناراحتی و به خصوص حس خارش در لثه‌ها ایجاد شده و کودک به طور غریزی سعی می‌کند با جویدن اسباب‌بازی، دندان‌گیر یا حتی انگشتان خود، این ناراحتی را کاهش دهد. طبق آزمایش‌های انجام شده جویدن اشیا مختلف در کاهش درد و تسکین موقتی لثه‌ها مؤثر است. اما با این همه حال والدین بایستی اشیا تمیز و ایمن را در اختیار کودک خود قرار دهند. به عنوان مثال دندان‌گیرهای خنک یا سیلیکونی، از بهترین ابزار برای این منظور است.
در اکثر مواقع رویش دندان کودکان با افزایش دمای بدن همراه است. متأسفانه در بسیاری از مواقع والدین تب کودکان خود را ناشی از سرما خوردگی یا مریضی می‌دانند. در حالی که این اتفاق ممکن است تحت اثر رویش دندان‌ها اتفاق بیفتد. این عامل معمولاً به دلیل واکنش بدن به درد و التهاب در لثه‌ها اتفاق افتاده و اغلب کمتر از 38 درجه سانتی‌گراد است. افزایش دمای بدن کودک و ایجاد تب خفیف به خودی خود نگران‌کننده نیست. اما در صورتی که دمای بدن کودک افزایش قابل توجهی داشته، والدین باید فوراً به یک پزشک متخصص مراجعه کنند.
برخی از کودکان ممکن است در طول فرایند رویش دندان، مدام گوش‌ها و گونه‌های خود را بمالند. این رفتار معمولاً در اثر حس درد یا فشار در لثه‌ها که به نواحی اطراف مانند گوش و فک منتقل شده، انجام می‌شود. در واقع در این حالت کودک سعی می‌کند تا به صورت غریزی و از طریق لمس این نواحی، درد و رنج خود را کاهش دهد.
رویش دندان کودکان یکی از فرایندهای سخت و زمان بر برای کودکان و والدین آن‌ها است. در واقع پدر و مادرها تمایل دارند تا کودک آن‌ها با کمترین درد و ناراحتی این دوران را سپری کند. شناخت علائم رویش دندان در کودکان باعث می‌شود تا والدین از همان ابتدا از آغاز این فرایند با خبر شده و اقدامات لازم را برای به حداقل رساندن درد و ناراحتی کودکان خود تدارک ببینند. همچنین مراجعه به یک دندانپزشک متخصص و معاینه و بررسی دهان کودک توسط او می‌تواند تأثیر بسزایی در تسهیل این فرایند داشته باشد. چرا که دندانپزشک‌ها می‌توانند با توجه به دانش و تجربه خود، بهترین راه‌های مراقبتی از کودک در دوران رویش دندان‌ها را برای والدین اعلام کنند.
اگر رویش دندان‌های کودک شما هم آغاز شده، می‌توانید برای بررسی وضعیت دهان و ویزیت او، به مطب دندانپزشکی کودک دکتر سعیده رحیمی مراجعه کنید تا وضعیت دهان کودک شما با استفاده از جدیدترین و به‌روزترین دستگاه‌ها مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته و اقدامات لازم برای گذر از این دوران توسط پزشک‌های با دانش و متخصص در اختیار شما قرار بگیرد. توجه به علائم رویش دندان در کودکان و انجام اقدامات لازم برای کاهش درد این دوران، تأثیر مستقیمی را بر روی سلامت دندان‌های کودک به همراه خواهد داشت.
سدیشن یا بیهوشی در دندانپزشکی کودکان
بعضی از کودکان، وقتی باید به مطب دکتر دندانپزشک بروند، با ترس و اضطراب شدیدی مواجه می‌شوند که باعث می‌شود نتوانند با آرامش روی صندلی بنشینند. در این حالت، دکتر دندانپزشک ممکن است برای کمک به آرامش بیمار، استفاده از یک داروی مناسب را پیشنهاد کند. این روش، به بیمار این امکان را می‌دهد که صداهای اطراف را بشنود و در حالت آرام و نیمه هوشیار قرار بگیرد.
بهترین مرکز دندانپزشکی کودکان در تهران کجاست؟
یکی از ضرورت‌هایی که والدین باید برای فرزندان خود در نظر داشته‌باشند، توجه به سلامت دهان و دندان آن‌هاست. عدم مراجعه به دندانپزشک متخصص کودکان و بی‌توجهی به مراقبت‌های دهان و دندان، باعث ایجاد عوارض و درد‌های جبران‌ناپذیر برای کودکان خواهد شد. از این رو، در ادامه مقاله به معرفی بهترین مرکز دندانپزشکی کودکان در تهران خواهیم پرداخت تا با کسب آگاهی لازم، شادی و سلامتی کودکان خود را تضمین نمایید.
راهکارهای کاهش ترس کودکان از دندانپزشک
ترس کودکان از دندانپزشک یکی از مشکلات رایج و چالش‌های اصلی والدین است. اکثر کودکان در مراجعه با دندانپزشک دچار ترس و دلهره شده و فرایند درمانی را سخت می‌کنند. اما امروزه می‌توان با انجام اقدامات مختلف، ترس و استرس کودکان را از دندانپزشکی کاهش داد. به همین دلیل توصیه می‌شود والدین اطلاعات کافی در رابطه با راهکارهای کاهش ترس کودکان از دندانپزشک را آموخته و با عمل به آن، فرایند مراجعه به دندانپزشک و درمان دندان‌ها را بهبود ببخشند.
